ऐका परमेश्र्वरा गणेशा व चंद्र देवा तुमची कहाणी.
एकदां भाद्रपद शुक्ल चतुर्थीला ब्रह्मदेवानं श्रीगणेशाची पूजा केली. त्याला अष्टसिद्धींचं कन्यादान केलं व आपले सृष्टीची उत्पत्ती करण्याचे कार्य निर्विघ्न पार पडावे असा वर मागितला. गणेशानं "तथास्तु” म्हणून वरदान दिलं.
पुढे काय झालं ? गणेश आपल्या मूषक वाहनावर बसून आठी बायकांसह लग्नाचं वऱ्हाड घेऊन आकाश मार्गानं परतत होते. तो वाटेत मूषकाचा पाय अडखळला व गणेश मूषकावरून खाली पडले. ते चन्द्रानं पाहिलं. गजाननाचं हत्तीसारखं तोण्ड, मूषकाच वाहन, पाय घसरून पडणं सर्व काही विनोदात्मकच दिसत होतं खरं. पण वाटेत पाय घसरून पडलेल्याला काही इजा झालीय का ? लागलंय कां ? मदत हवीय कां ? असे योग्य विचार मनांत न आणता चन्द्र खदखदून हसू लागला. त्या दृश्याची मौज घेऊ लागला. ते पाहून गणेशाला फ़ार राग आला. त्याने चन्द्राला शाप दिला. तो कांय दिला ? गणेश म्हणाले "चन्द्रा, तुला आपल्या सौन्दर्याचा फ़ार अहंकार झाला आहे. आज पासून जो कोणी तूझे तोण्ड पाहील त्याचेवर चोरीचा वृथा आरोप येईल. सर्व जण तुझे दर्शन निषिद्ध मानतील.”
या शापानं काय झालं ? सगळे चन्द्राचे तोंड पाहीनासे झाले. त्याला चुकवू लागले. टाळू लागले. अपशकुनी मानू लागले. चन्द्रही फ़ार घाबरला. आपल्यामुळे सर्व लॊकांना त्रास होऊ नये म्हणून लपून बसला. कोणाला तोण्ड दाखवेना. सर्व देवांना त्याची दया आली. त्यांनी ब्रह्मदेवाकडे जाऊन चन्द्राच्या शापावर उपाय मागितला. ब्रह्मदेव म्हणाले. गणेश मलाही अत्यंत पूज्य आहे. त्याचा शाप मला फ़िरवता येणार नाही. विष्णु व महादेवालाही ही गोष्ट साध्य होणार नाही. तरी चन्द्राने श्रीगणेशालाच शरण जावे. त्याला प्रसन्न करून घ्यावे व झाल्या अपराधाची क्षमा मागावी. म्हणजे गजानन उ:शाप देईल.”
सर्व देवांनी जाऊन ही युक्ती चन्द्राला सांगितली. चन्द्राने गणेशाची व्रते, पूजा, अथर्वशीर्ष पठण, मंत्र जप, स्तोत्रपठण वगैरे मार्गाने उपासना केली. प्रार्थना केली. झाल्या अपराधाची क्षमा मादितली. सर्व देवांनीही गणेशाची प्रार्थना केली. चन्द्राला उ:शाप द्यायची विनंती केली. मग गजानन प्रगट झाले. त्यांनी चन्द्राला उ:शाप दिला. "ब्रह्मदेवांच्या शब्दाला व सर्व देवांच्या विनंतीला मान देऊन उ:शाप देतोय" म्हणाले. "यापुढे फ़क्त भाद्रपद चतुर्थीला मात्र चन्द्राला माझा शाप लागू राहील. चन्द्र दर्शन निषिद्ध राहील. इतर दिवशी नाही.” सर्वांना आनंद झाला. चन्द्राला उ:शाप मिळाला.
जसा चन्द्राला गणेश प्रसन्न झाला तसाच तुम्हां आम्हांला पण होवो.
ही साठां उत्तरांची कहाणी पांचा उत्तरी सुफ़ल संपूर्ण.
---------------------------------------------------------------------------------------------
ही कहाणीसुध्दा माझे बंधू डॉ.धनंजय यांनी पाठवली आहे.
त्यातला भावार्थ (आजच्या युगातील भाषेत) असा असावा असे मला वाटते
गणेशाच्या कहाणीचा अर्थ
माझ्या मते या कहाणीमधील गणेश आणि चंद्र हे दोघे आपल्या मनामधील निरनिराळ्या प्रवृत्तींची प्रतीके आहेत, त्यांच्यामध्ये कधी संघर्ष चालतो आणि कधी सख्य असते. पण ते समजावून सांगणे आणि समजून घेणे जरा कठीण आहे. त्यामुळे माझ्या कल्पनेप्रमाणे मी या कहाणीचे आजच्या काँप्यूटरच्या युगातील भाषेत एक इंटरप्रिटेशन केले आहे. यात कोणाचाही अधिक्षेप करण्याचा माझा हेतू नाही.
ब्रह्मदेव हा (जगाच्या) निर्मितीचा प्रमुख आहे तर गणेश हा विद्येचा अधिधाता आहे. एक हार्डवेअरचा प्रमुख तर दुसरा सॉफ्टवेअरचा असे म्हणता येईल. सॉफ्टवेअर लिहिण्यासाठी आधी हार्डवेअर लागतेच. ब्रह्मदेवाने आठ (सिध्दी) ऑपरेटिंग सिस्टिम्स आणि त्यावर चालणारे असंख्य प्रोग्रॅम बनवायला गणेशाला मदत केली आणि अर्थातच गणेशाने त्यांना तपासून बिनचूक करून घेतले. सुरुवातीला सगळे सॉफ्टवेअर चांगले डिबग केले असले तर प्रॉग्रॅम वारंवार सुरळीतपणे चालतो. त्याचप्रमाणे गणेशाने व्हॅलिडेशन आणि व्हेरिफिकेशन केल्यानंतर ब्रह्मदेवाचा कारखाना व्यवस्थित काम करून विश्वाची निर्मिती करू लागला.
सॉफ्टवेअर्सच्या डेव्हलपमेंटचे काम गणपती करत असतांना एकदा त्याचा माऊस थोडा स्लिप झाला आणि प्रोग्रॅम हँग झाला. चंद्र हा मौजमजा करणारा, सर्वांना आवडणारा, देखणा पण उनाड प्रवृत्तीचा, वेळी अवेळी निरनिराळ्या वेशात उगवणारा किंवा गायब होणारा असा मजेदार देव आहे. निर्मितीच्या कामात त्याचा सहभाग नसतो, तो इतरांचे मनोरंजन करत असतो. सीरियस स्कॉलरटाइप चिकित्सक माणसाची फजीती झाली तर अशा हीरोंना हंसू फुटते, त्याची टिंगल करायचा चान्स मिळतो, तसे झाले. अर्थातच गणेशाला राग आला. ”आता मला हसतांना तुला मजा वाटते आहे, पण काम नीटपणे होण्यासाठी सखोल अभ्यासच महत्वाचा आणि उपयोगाचा असतो. तुझ्यासारख्या उनाडांच्या मागे लागलेल्या लोकांकडून कसलीही कामे धडपणे होणार नाहीत. आयत्या वेळी कुणाची तरी कॉपी करायची वेळ (चोरीचा आळ) त्यांच्यावर येणार आहे. त्यामुळे (परीक्षेची वेळ आली की) सगळे तुला टाळतील. अशा वेळी माझी मदत ज्यांना पाहिजे असेल ते यापुढे तुझे तोंड देखील पहाणार नाहीत.” असे त्याला बजावले.
खरेच तसे होऊ लागल्यामुळे चंद्राला पश्चात्ताप झाला. तो खजील होऊन तोंड लपवून बसला. त्यामुळे इतर देवांना चुकल्याचुकल्यासारखे वाटायला लागले. त्यांनी सृष्टीचे कर्ता, धर्ता आणि हर्ता म्हणजे कन्स्ट्रक्शन, ऑपरेशन आणि डिस्पोजल डिपार्टमेंट्सच्या डायरेक्टरांना जाऊन त्यांना गणपतीचे मन वळवण्यासाठी त्यांची मनधरणी केली, पण त्या तीघांचेही गणपतीशिवाय पान हलत नसल्यामुळे त्यांनी थेट गणपतीकडेच जायला त्यांना सांगितले. चंद्राने त्याला शरण जाऊन त्याची क्षमा मागितली तर गणेश आपला आदेश मागे घेईल असे सांगितले.
त्याप्रमाणे चंद्राने गणपतीची स्तुती करून त्याची माफी मागितली. इतर देवांनीही चंद्गासाठी रदबदली केली. गणेशाने प्रसन्न होऊन चंद्राला सांगितले की वर्षातून एक दिवस भाद्रपद चतुर्थीला सारे लोक माझी भक्ती करतात, त्यावेळी त्यांनी तुझ्याकडे लक्ष दिलेले मला चालणार नाही. इतर दिवशी त्यांना तुझ्यापासून मिळणारा आनंद मिळवायला माझी काही हरकत नाही.
अशा प्रकारे चंद्रावर टाकलेला बहिष्कार मागे घेतला गेला असला तरी त्याचे उदास झालेले मन उल्हसित झाले नव्हते. त्यासाठी त्याला आणखी काही हवे होते (ये दिल माँगे मोअर). गणपतीच्याच कृपेने ते मिळेल याचीही त्याला खात्री होती. त्याने गणपतीची मनधरणी आणखी पुढे चालत ठेवली. शेवटी गणपती पुन्हा त्याच्यावर प्रसन्न झाले आणि त्यांनी चंद्राला सांगितले की यापुढे जे लोक माझ्याकडे येतील (माझी उपासना करतील) ते महिन्यातून एकदा संकष्टीच्या रात्री तुलासुध्दा भेटतील, त्यासाठी मुद्दाम तुशी वाट पहातील.
हे ऐकून चंद्राला खूप आनंद झाला त्यामुळे चंद्राची कळी खुलली, तो पहिल्यासारखा चांदण्याची बरसात करू लागला.
No comments:
Post a Comment